Herstel is een keuze

Zo, ik gooi ‘m er meteen in! Klinkt hard, hè? Alsof niet herstellen je eigen schuld is. Alsof het allemaal aan jou ligt als het niet zo lekker gaat. Dat zeg ik pertinent niet. Ik zal de laatste zijn om over schuld te beginnen. Herstel gaat niet over schuld. Over goed of fout. Herstel is een proces en daarin mag je groeien. Mag je vallen. Als je maar weer opstaat.

35.000 keuzes

Herstel is een keuze. Net zoals alles een keuze is in het leven. Bewust of onbewust. Iedere dag maken we gemiddeld 35.000 keuzes op een dag. Van al die keuzes is slechts 0,26% bewust. Dat we zo veel keuzes onbewust maken, is een bewuste keuze van onze hersenen. Als we over alles bewust zouden nadenken, dan zouden we onze hersenen overvragen.

Veel keuzes maken we dus op de automatische piloot. En juist dat maakt herstel zo ingewikkeld. In de loop der tijd zijn gewoonten erin geslopen. We weten niet beter. We handelen gewoon. Herstel vraagt van ons dat we stilstaan. Het vraagt bewustwording van iedere keuze die we maken op een dag.

Maar hoe dan?

Toen ik te horen kreeg dat herstel een keuze is, werd ik eerst boos. Hoezo was het een keuze? Ik deed zo hard m’n best, maar toch werd ik niet beter. Ik voelde me alleen en onbegrepen. Hoe hard ik ook vocht, ik viel keer op keer terug in oude gewoonten. Lange tijd was ik bang dat ik nooit zou herstellen. Lange tijd dacht ik dat het klopte wat zo veel mensen tegen me hadden gezegd.

Maslow

Ik wilde niets liever dan herstellen, maar ik had geen idee hoe ik dat moest doen. Wat ik dan anders moest doen om te herstellen. Voor mij hielp het om te lezen over het model van Maslow en te begrijpen hoe leren in z’n werk gaat. In de eerste fase ben je onbewust onbekwaam. Eigenlijk weet je niet wat je nog niet weet. Je begrijpt in deze fase nog niet dat jouw gedrag je niet brengt waar je wil zijn. In de tweede fase, word je je meer bewust van alles wat je nog niet weet. Je gaat zien dat je dingen anders moet doen, maar je weet misschien nog niet altijd hoe. Je bent dan bewust onbekwaam.

In de volgende fase ben je bewust bekwaam. In deze fase van het aanleren van nieuwe gewoonten ben je je bewust van de invloed van jouw gedrag op de gevolgen en de uitkomsten. Je begrijpt waar bepaald gedrag toe leidt en je maakt je nieuwe vaardigheden eigen. Van daaruit volgt de fase van onbewuste bekwaamheid. Nu kun je weer handelen op de automatische piloot.